Hoe vind ik financiering voor mijn project? Zijn er tips om een succesvolle aanvraag bij een fonds te doen? Het zijn vragen die vaak aan ons worden gesteld.
De medewerkers van Cultura helpen je graag bij je plannen en subsidieaanvragen. Bijvoorbeeld door een verfrissende objectieve blik te werpen op jouw projectplan. Door originele ideeën aan te dragen. Of jou te helpen in jouw zoektocht naar samenwerkingspartners of fondsen.
Neem vooral contact met ons op.
Top 10 fondsen in Nederland
Een cultuurfonds heeft meerdere functies en waarden. Het dient als een financieringsbron voor culturele projecten, individuele kunstenaars, culturele instellingen en evenementen. Het biedt ondersteuning door subsidies, beurzen, en financiële middelen aan te bieden, waardoor culturele initiatieven kunnen gedijen en zich kunnen ontwikkelen. Daarnaast fungeert een cultuurfonds als een katalysator voor creativiteit en innovatie, het stimuleren van artistieke expressie en het behoud van cultureel erfgoed. Het helpt bij het bevorderen van culturele diversiteit en toegankelijkheid, waardoor een bredere samenleving kan genieten van en participeren in verschillende vormen van kunst en cultuur.
Elk cultuurfonds heeft zijn eigen doelstelling, organisatie en voorwaarden. Steeds komen er nieuwe bij en soms verdwijnt er weer een. Ben je van plan een fonds te benaderen voor de financiering van een idee of project, dan is het belangrijk om te begrijpen welke verschillende fondsen er zijn en hoe zij te werk gaan. Zo vergroot je je kans op een succesvolle aanvraag voor geld.
Wat zijn de belangrijkste fondsen in Nederland?
(met dank aan NRC)
MISSIE: met loterijopbrengsten steunen van goede doelen en organisaties die zich inzetten voor cultuur, het behoud van cultureel erfgoed en het welzijn van mensen.
TOELICHTING: de VriendenLoterij besteedde in 2022 in totaal bijna 135 miljoen euro aan haar missie: cultuur en welzijn in Nederland. Van dat bedrag ging 92,5 miljoen naar kunst en cultuur. Het grootste deel van die schenkingen bestaat uit vrij besteedbare bedragen aan 57 meerjarige partners, waaronder 49 musea en organisaties als Hen-drick de Keyser Monumenten, Het Concertgebouw, het Cultuurfonds, het VriendenLoterij Fonds en de Vereniging Rembrandt. Om dubbeltellingen te voorkomen tellen we onderlinge giften van partijen binnen de Top-50 maar één keer mee, en wel bij het fonds dat over de besteding gaat. Dat impliceert dat van de 92,5 miljoen die de VriendenLoterij aan kunst en cultuur doneerde ruim 21 miljoen is afgetrokken.
De VriendenLoterij, in 2021 samengevoegd met de BankGiro Loterij, droeg sinds 1989 ruim 2,1 miljard bij aan de financiering van cultuur en welzijn in Nederland.
MISSIE: steunen van cultuur en natuurbehoud door middel van financiële bijdragen, opdrachten, prijzen en beurzen.
TOELICHTING: het fonds, dat voorheen het Prins Bernhard Cultuurfonds heette, investeerde vorig jaar 45,3 miljoen euro in cultuur en natuur: in totaal ging het om 3.444 projecten en initiatieven. Om dubbeltellingen te voorkomen zijn de donaties aan de Vereniging Rembrandt (6,5 ton, zie nummer 8 van deze Top 50) en de European Cultural Foundation (4,8 miljoen, zie nummer 12) in mindering gebracht. De 63,1 miljoen aan inkomsten van het fonds kwamen vooral van loterijen (27,4 miljoen) en uit nalatenschappen (21,7).
MISSIE: duurzaam bewaren en openstellen van architectonisch waardevolle monumenten en hun interieur.
TOELICHTING: de vereniging verwierf in 2022 vijf nieuwe panden, waaronder het omstreeks 1750 gebouwde Pannekoekenhuisje in het Bloemendaalse bos.
MISSIE: aantrekken, beheren en beleggen van gelden ten bate van het Rijksmuseum in Amsterdam.
TOELICHTING: samen met de VriendenLoterij droeg het fonds 10 miljoen bij aan De Vaandeldrager, het Rembrandt-schilderij dat de Nederlandse Staat voor 175 miljoen kocht.
MISSIE: een bijdrage leveren aan een sociale, inclusieve en creatieve samenleving.
TOELICHTING: het fonds doneerde vorig jaar in totaal 28,2 miljoen euro. De tijdelijke verruiming van donatiecriteria voor amateurkunst, ingevoerd tijdens de coronacrisis, heeft het fonds definitief gemaakt. Die maatregel leidde vorig jaar tot 1,4 miljoen euro steun aan 335 verenigingen en instellingen.
MISSIE: steunen van projecten op het gebied van kunst en cultuur, onderwijs en (medische) wetenschap.
TOELICHTING: de stichting doneerde vorig jaar in totaal ruim 43 miljoen euro. Naast 12 miljoen euro steun voor 19 kunstprojecten deed de stichting voor een totaalbedrag van bijna 22 miljoen aan toezeggingen voor uitgaven in 2023 en latere jaren, bedoeld voor een niet nader genoemde ‘algemeen nut beogende instelling’. Hartwig-oprichter Rob Defares, meervoudig miljardair, is bezig met de bouw van een museum voor hedendaagse kunst aan de Zuidas in Amsterdam. De stichting ontving vorig jaar een schenking van ruim 65 miljoen euro.
MISSIE: investeren in kunst en cultuur in Rotterdam.
TOELICHTING: de stichting is opgericht door de familie Van der Vorm, miljardair geworden met de Holland-Amerika Lijn en belangen in bedrijven als Boskalis en SBM Offshore. Voor sociaal-maatschappelijk projecten in Rotterdam heeft de familie een tweede stichting: De Verre Bergen (donatiebedrag in 2022: 21,5 miljoen euro). Droom en Daad opent in 2025 in Rotterdam het museum voor migratie Fenix. Onlangs werd bekend dat de stichting pal naast dat museum ook een danscentrum wil financieren. En in maart van 2023 meldde het Nederlands Fotomuseum naar een monumentaal pakhuis in Rotterdam te kunnen verhuizen dankzij een gift van 38 miljoen euro van Droom en Daad.
MISSIE: verlenen van steun bij kunstaankopen door Nederlandse musea.
TOELICHTING: de vereniging had een relatief rustig jaar. In 2021 verleende het voor 23,2 miljoen aan steun. En deed de vereniging haar grootste donatie ooit: een bijdrage van 15 miljoen euro voor De Vaandeldrager, het Rembrandt-schilderij dat de Nederlandse Staat voor 175 miljoen aankocht.
MISSIE: ontplooiingskansen bieden aan kunstenaars, de cultuurparticipatie bevorderen en het cultureel ondernemerschap stimuleren. Vlaggenschip van de stichting is theater DeLaMar in Amsterdam.
TOELICHTING: met de VriendenLoterij, het VSBfonds en het Cultuurfonds nam de VandenEnde Foundation het initiatief voor het Kickstart Cultuurfonds, bedoeld om de theatersector tijdens de coronapandemie financiële steun te bieden bij hun aanpassingen aan de anderhalvemetersamenleving. Dat eind vorig jaar opgeheven fonds, waarbij vele andere fondsen en ook de overheid zich aansloten, doneerde in 2021 en 2022 in totaal zo’n 40 miljoen euro.
MISSIE: steunen van ideële doelen gericht op kunst en cultuur en jongeren en maatschappij, die een breed en nieuw publiek weten te bereiken.
TOELICHTING: het donatiebudget (vorig jaar 11 miljoen) wordt steeds beschikbaar gesteld door de Stichting Beheer SNS Reaal, dat een vermogen beheert van zo’n 200 miljoen euro.
De zes cultuurfondsen zijn actief binnen alle culturele disciplines: architectuur, digitale cultuur en vormgeving, beeldende kunst, erfgoed, film, letteren, podiumkunsten en cultuurparticipatie en -educatie. Zij zorgen voor doorstroming, vernieuwing, talentontwikkeling en zoeken actief naar verbinding met publiek, makers, kunstenaars en regio. De fondsen financieren instellingen en ondersteunen makers en projecten.
Het Fonds Podiumkunsten geeft namens de Rijksoverheid ondersteuning aan alle vormen van professionele podiumkunsten: muziek, muziektheater, dans, theater en festivals.
Het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie is het cultuurfonds voor architectuur, vormgeving, digitale cultuur en alle mogelijke cross-overs.
Het Stimuleringsfonds wil een wezenlijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van de professionele ontwerppraktijk binnen en vooral ook tussen de disciplines architectuur, vormgeving en digitale cultuur. Onderdeel van dit streven is de interdisciplinaire wisselwerking tussen het culturele, maatschappelijke en economische domein. Het Stimuleringsfonds ondersteunt bijzondere en vernieuwende projecten en activiteiten van ontwerpers, makers en culturele instellingen in de creatieve industrie.
Het Mondriaan Fonds is het publieke stimuleringsfonds voor beeldende kunst en cultureel erfgoed dat in opdracht van het Rijk bijdraagt aan bijzondere projecten en zo het kunst- en erfgoedlandschap in Nederland onderhoudt en stimuleert. Het Mondriaan Fonds doet dit met bijdragen aan kunstenaars, curatoren, onderzoekers, tentoonstellingsruimtes, archieven, galeries, opdrachtgevers in binnen- en buitenland en aan musea en andere erfgoedinstellingen.
Per jaar worden honderden projecten in Nederland en daarbuiten ondersteund. Daarnaast biedt het fonds stimuleringsprogramma’s voor innovatie en promotie, die aanjagen en agenderen. Het Mondriaan Fonds is producent en organisator van de tweejaarlijkse Nederlandse inzending voor de Biënnale van Venetië en van de Prix de Rome, de belangrijkste en oudste kunstprijs van Nederland.
De missie van het Nederlands Filmfonds is het stimuleren van een divers en kwalitatief hoogstaand filmaanbod en het bevorderen van een voor de filmkunst ontvankelijk (productie)klimaat in Nederland. Het Fonds richt zich op de professionele, onafhankelijke filmsector en verstrekt financiële bijdragen voor:
- ontwikkeling, realisering en distributie van filmproducties: speelfilms, documentaires, animatiefilms, onderzoek & experiment en korte films;
- filmactiviteiten zoals festivals, filmbijeenkomsten, filmeducatiehubs, publicaties & onderzoek en talentontwikkeling door middel van training buiten het maakproces om.
Het Nederlands Letterenfonds ondersteunt de Nederlandse en Friestalige literatuur in binnen- en buitenland. Het fonds geeft beurzen en subsidies aan schrijvers, vertalers, uitgevers, tijdschriften en festivals en zet zich in voor een rijk en divers literair klimaat, met oog voor literair erfgoed en nieuwe ontwikkelingen in het boekenvak en de wereld van het woord. Ook stimuleert het internationaal de verspreiding en promotie van de Nederlands- en Friestalige literatuur.
Het Fonds voor Cultuurparticipatie geeft subsidies aan culturele initiatieven in het hele land. Want iedereen verdient de kans om op zijn of haar eigen manier met cultuur bezig te zijn, op school of in de vrije tijd.
We zijn allemaal aangeraakt of gevormd door cultuur. En andersom: iedereen doet, in welke vorm dan ook, mee aan het maken van cultuur. Daarom geeft het Fonds subsidies aan culturele initiatieven in het hele land. Van Zeeland tot Groningen. Van groot tot klein. Dwars door alle disciplines heen.
.jpg)
