Op zondagmorgen 29 september opent Marente de Moor het nieuwe literaire seizoen van Literair Café Venray. De Moor (in 1972 in Den Haag geboren) groeide op in een kunstzinnig milieu. Haar vader Heppe de Moor was beeldend kunstenaar, haar moeder Margriet, schrijfster van romans en verhalen.
Rusland heeft Marente de Moor altijd gefascineerd. Op haar achttiende vertrekt zij naar Rusland om deel te nemen aan een communistisch jeugdkamp. Zij studeert Slavische Taal- en Letterkunde in Amsterdam en vertrekt vervolgens weer tot 2001 naar Rusland. In Sint-Petersburg studeert zij aan de theaterschool, werkt ze als verslaggeefster aan een tv-realityprogramma over misdaad en schrijft ze artikelen en columns. De columns worden in 1999 in haar eerste boek, Petersburgse vertellingen gebundeld.
Terug in Nederland werkt ze als redacteur voor HP/De Tijd. In 2007 verschijnt haar debuutroman De overtreder, over Russen in Amsterdam, die in 2010 door de Suhrkamp Verlag in het Duits wordt uitgebracht onder de titel Amsterdam und zurück. Vanaf 2009 is Marente de Moor columniste voor Vrij Nederland. In 2010 verschijnt haar tweede roman, De Nederlandse maagd, over Janna, een jonge Nederlandse schermster, die in de zomer van 1936 door haar vader op de trein wordt gezet om in de leer te gaan bij zijn oude vriend, maître Egon von Böttiche. Voor deze roman, in het Duits getiteld Die Niederländische Frau (2011) krijgt zij in 2011 respectievelijk de AKO-Literatuurprijs en in 2014 De European Union Prize for Literature. Haar derde roman, Roundhay, tuinscène, staat in 2014 op de shortlist van de Libris Literatuurprijs. Deze roman gaat over Louis Le Prince (1842), die lang voordat Edison en Lumiére met bewegende beelden kwamen, het filmpje ‘Roundhay Garden Scène’ maakte. Le Prince nam op 16 september 1890 de trein van Dijon naar Parijs, waarna nooit meer iets van hem werd vernomen. De Moors verhalenbundel Gezellige verhalen wordt in 2016 bekroond met de J.M.A. Biesheuvelprijs.
Marente de Moor zal tijdens de schrijversbijeenkomst in het Theehuis van het Odapark met name vertellen over haar vierde roman Foon (2018). Hierin vertelt zij, dit via allerlei omwegen, de tragische geschiedenis van ‘dat ene jaar, waarin alles anders werd’. Nadja woont met Lev, haar twintig jaar oudere leermeester, op wie zij als studente verliefd wordt, ver weg van de bewoonde wereld in de Russische bossen. Daar leiden zij als zoölogen jarenlang een berenopvang. Nu beiden oud zijn, staan de gebouwen leeg, zijn de mensen uit de buurt weggetrokken en zijn beiden op elkaar aangewezen. Lev’s geheugen gaat achteruit en ook met dat van Nadja blijkt iets aan de hand. Zij probeert met alle macht het ‘jaar waarin ze alles kwijtraakte’ uit haar gedachten te bannen. Als lezer voel je dat er iets gruwelijks is gebeurd en dat ergens, gaandeweg in de roman langzaam wordt beschreven en onthuld.
Vanaf het begin speelt er iets sprookjesachtigs mee in het verhaal: tussen het kleinvee op het erf is ook een sprekende raaf. En er is dreiging, zoals de trein, die ’s nachts door de bossen raast. Nadja’s leven en relatie met Lev zijn, vanwege diens toenemend geheugenverlies, veranderd. De vrijwilligers zijn vertrokken, voorzieningen verdwenen, hun huis is verwaarloosd. Nog wel zijn er raadselachtige geluiden, die uit de lucht lijken te komen. Uiteindelijk zal Nadja de confrontatie met het verleden, haar verdrongen herinneringen onder ogen moeten zien. En het mysterieuze harde geluid, dat af en toe weerklinkt: de foon, ‘de achtergrondruis van het leven’.
In Foon laat De Moor, die ook tijdens het communisme in Rusland woont, ook zien hoe Rusland veranderd is. Zij beschrijft ook het resultaat van botsende ideologieën. Foon is een psychologische roman, die van binnenuit laat zien hoe een vrouw grip probeert te krijgen op haar traumatische ervaringen en haar verbeelding hard nodig heeft om alles in haar hoofd kloppend te krijgen. De vertelling verloopt misschien wat traag, De Moor geeft steeds flinterdunne informatie en zij volgt continu en consciëntieus de gedachten van Nadja. De Moor weet op meesterlijke wijze de geschiedenis van Rusland te verbinden met een persoonlijk en fascinerend verhaal over liefde, verval en eenzaamheid. Om een afgerond plot is het De Moor niet te doen. Zij laat het aan de lezer om zelf een geheel eigen invulling te geven aan de sfeervolle beelden en scènes, aan de sprookjesachtige en magische gebeurtenissen.
Wilt u kennismaken met Marente de Moor, meer horen en weten over haar literair werk? Kom dan op zondagmorgen 29 september om 11.00 uur naar het Theehuis in het Odapark, Merseloseweg 117 in Venray. De entree is voor seizoenpashouders van Literair Café Venray gratis. De overige bezoekers betalen slechts € 12,50.
Foto: Eddo Hartmann RV voor Foon